Skip to main content

Bij mevrouw H. op de Tak is nooit de diagnose ADD/ADHD gesteld, maar bij haar zoon wel. Zij beschreef in een oudere artikel hoe haar tienertijd eruitzag. In dit artikel beantwoord ik haar vragen over een diagnose. Hoe belangrijk is het een diagnose te laten stellen als je als volwassene vermoedt dat je een concentratiestoornis hebt? Waarom zou je daarvoor kiezen? Of waarom zou je daar eventueel niet voor kiezen? En maakt het uit of je zo’n diagnose hebt, als je je bij een coach aanmeldt?

Wel of geen diagnose? Dat is de vraag.

Buisje bloed

Aan het wel of niet stellen van een diagnose zijn verschillende artikelen en boeken gewijd. Voor- en tegenstanders van diagnosticeren rollen regelmatig over elkaar heen en professionals spreken elkaar tegen over onderzoeksresultaten. Helaas kun je geen buisje bloed afnemen om te checken of je bovenkamer anders functioneert dan die van de gemiddelde mens. Maar wat moet je nou als je vermoedt dat je met een concentratiestoornis kampt? Wel of niet diagnosticeren? Omdat het een vraag is die vaak wordt gesteld, ga ik er hier op in.

Wel een ADD diagnose

Belangrijk is de vraag hoe erg je worstelt met de symptomen en of je behoefte hebt aan een bevestiging van een professional. Voor een coachingstraject is een diagnose niet nodig. Ik coach volwassenen met en zonder diagnose. De verhouding wel/geen diagnose is in mijn praktijk ongeveer 50/50.

Van je huisarts kun je een verwijzing krijgen naar een erkende organisatie die gespecialiseerd is in ADHD/ADD. Bij het eerste gesprek krijg je vragenformulieren, in te vullen door jezelf, een ouder of partner en in het geval van kinderen/tieners ook door een leerkracht. Dan volgen er gesprekken met een psycholoog. Na de diagnose krijg je psycho-educatie en volgt er eventueel afstemming van medicatie. Psycho-educatie gebeurt in groepsverband. Velen ervaren het als prettig met anderen te praten, vanwege de herkenning of juist vanwege de verschillen in het leven met ADHD/ADD.

Medicatie

De afstemming van medicatie vraagt geduld en reflectievermogen (van jezelf en je omgeving). Vaak worden er verschillende medicijnen uitgeprobeerd om te ervaren welk medicijn het effectiefst is. Daar kunnen een paar maanden overheen gaan. Medicatie is bij 80% van de gebruikers die hiermee starten direct effectief. Het probleem op langere termijn is vaak dat het lastig blijkt de medicatie op tijd in te nemen. Maar ook het gevoel, de emoties en de creativiteit die personen ervaren verandert door medicatie. Dan kan het voorkomen dat je jezelf niet meer bent of voelt. Er zijn veel ontwikkelingen geweest de laatste jaren en er is veel verschillende medicatie bijgekomen. Als je worstelt met het goed afstellen hiervan of je wilt het een en ander uit proberen dan raad ik je aan een goede arts te zoeken die verstand heeft van specifiek ADD gerelateerde vragen en problematiek. Neem geen genoegen met ‘we proberen maar wat.’

Hoe groot zijn de ADD obstakels in je dagelijks leven?

Iets is pas een stoornis als je er gestoord van wordt. De een heeft bijvoorbeeld alleen last van een ongeorganiseerde administratie en zo nu en dan een dip. De ander heeft frustraties op bijna alle gebieden van het leven: een baan houden en een relatie in stand houden kunnen dan haast een onmogelijke opgave lijken.

Als de mate waarin je last hebt van je stoornis zo groot is dat alleen coaching niet volstaat, is een diagnose zeker een aanrader. Ik ben geen voorstander van de strategie stop-er-maar-een-pilletje-in, maar ik weet dat er voor volwassenen met een ernstige mate van ADD/ADHD een groot verschil is in leven met of zonder medicatie. En voor medicatie heb je nu eenmaal een diagnose nodig.

Geen ADD diagnose

Maar er zijn ook mensen die zich redelijk staande weten te houden in het leven, misschien met de nodige support van de omgeving. Voor zaken waarvoor zij gepassioneerd en bevlogen zijn, scoren ze tienen, maar bij de alledaagse terugkerende ‘saaie’ taken verzanden zij keer op keer in chaos en lopen ze achterstanden op. Dit tot frustratie van henzelf en de omgeving. Deze groep mensen raad ik aan eerst met coaching aan de slag te gaan. Coaching geeft inzicht in het hoe en waarom je de dingen doet zoals je ze doet. Samen met je coach kies je de doelen waaraan je wilt werken en daarna ga je zelf aan de slag met oplossingen die voor jou goed werken. Dat is maatwerk. Coaching werkt als de stok achter de deur om gewenste veranderingen te bewerkstelligen en vervolgens ook vast te houden.

Over- en ondergediagnosticeerd

In mijn optiek wordt er in Nederland over- en ondergediagnosticeerd. Bij jonge kinderen moet je voorzichtig zijn en niet te snel een label plakken. Maar bij volwassenen met ADD is er vaak een (te) lange weg voorafgegaan aan een (juiste) diagnose. ADD leidt misschien minder tot storend gedrag voor de omgeving, maar de persoon zelf worstelt en weet lange tijd niet waardoor dat komt.

Doordat ADD minder bekend is dan ADHD, is er vaak al een flinke (leer)achterstand voordat de diagnose wordt gesteld. Gelukkig leven we in een tijd waarin ‘een leven lang leren’ een begrip is en kun je op latere leeftijd een inhaalslag maken.

Loop je herhaaldelijk vast en lukt het niet je doelen te behalen vanwege ADD-symptomen? Zoek een coach. En als coaching niet volstaat, zet je de vervolgstap naar een diagnose. Psyq is daarvoor een prima organisatie met deskundige mensen en goede behandelmethodieken.

Als je prioriteiten kunt stellen en kunt focussen, ben je tot veel in staat. Dus kies wat op dit moment het beste bij jou past en ga aan de slag.

Wil je zelf alvast aan de slag? Volg dan onze nieuwe online videotraining ‘Maak kennis met je ADD‘.